Mateo, 22
1. Tomando Jesús de nuevo la palabra les habló en parábolas, diciendo:
1. et respondens Jesus dixit iterum in parabolis eis dicens
2. «El Reino de los Cielos es semejante a un rey que celebró el banquete de bodas de su hijo.
2. simile factum est regnum cælorum homini regi qui fecit nuptias filio suo
3. Envió sus siervos a llamar a los invitados a la boda, pero no quisieron venir.
3. et misit servos suos vocare invitatos ad nuptias et nolebant venire
4. Envió todavía otros siervos, con este encargo: Decid a los invitados: "Mirad, mi banquete está preparado, se han matado ya mis novillos y animales cebados, y todo está a punto; venid a la boda."
4. iterum misit alios servos dicens dicite invitatis ecce prandium meum paravi tauri mei et altilia occisa et omnia parata venite ad nuptias
5. Pero ellos, sin hacer caso, se fueron el uno a su campo, el otro a su negocio;
5. illi autem neglexerunt et abierunt alius in villam suam alius vero ad negotiationem suam
6. y los demás agarraron a los siervos, los escarnecieron y los mataron.
6. reliqui vero tenuerunt servos ejus et contumelia adfectos occiderunt
7. Se airó el rey y, enviando sus tropas, dio muerte a aquellos homicidas y prendió fuego a su ciudad.
7. rex autem cum audisset iratus est et missis exercitibus suis perdidit homicidas illos et civitatem illorum succendit
8. Entonces dice a sus siervos: "La boda está preparada, pero los invitados no eran dignos.
8. tunc ait servis suis nuptiæ quidem paratæ sunt sed qui invitati erant non fuerunt digni
9. Id, pues, a los cruces de los caminos y, a cuantos encontréis, invitadlos a la boda."
9. ite ergo ad exitus viarum et quoscumque inveneritis vocate ad nuptias
10. Los siervos salieron a los caminos, reunieron a todos los que encontraron, malos y buenos, y la sala de bodas se llenó de comensales.
10. et egressi servi ejus in vias congregaverunt omnes quos invenerunt malos et bonos et impletæ sunt nuptiæ discumbentium
11. «Entró el rey a ver a los comensales, y al notar que había allí uno que no tenía traje de boda,
11. intravit autem rex ut videret discumbentes et vidit ibi hominem non vestitum veste nuptiali
12. le dice: "Amigo, ¿cómo has entrado aquí sin traje de boda?" El se quedó callado.
12. et ait illi amice quomodo huc intrasti non habens vestem nuptialem at ille obmutuit
13. Entonces el rey dijo a los sirvientes: "Atadle de pies y manos, y echadle a las tinieblas de fuera; allí será el llanto y el rechinar de dientes."
13. tunc dixit rex ministris ligatis pedibus ejus et manibus mittite eum in tenebras exteriores ibi erit fletus et stridor dentium
14. Porque muchos son llamados, mas pocos escogidos.»
14. multi autem sunt vocati pauci vero electi
15. Entonces los fariseos se fueron y celebraron consejo sobre la forma de sorprenderle en alguna palabra.
15. tunc abeuntes Pharisæi consilium inierunt ut caperent eum in sermone
16. Y le envían sus discípulos, junto con los herodianos, a decirle: «Maestro, sabemos que eres veraz y que enseñas el camino de Dios con franqueza y que no te importa por nadie, porque no miras la condición de las personas.
16. et mittunt ei discipulos suos cum Herodianis dicentes magister scimus quia verax es et viam Dei in veritate doces et non est tibi cura de aliquo non enim respicis personam hominum
17. Dinos, pues, qué te parece, ¿es lícito pagar tributo al César o no?»
17. dic ergo nobis quid tibi videatur licet censum dare Cæsari an non
18. Mas Jesús, conociendo su malicia, dijo: «Hipócritas, ¿por qué me tentáis?
18. cognita autem Jesus nequitia eorum ait quid me temptatis hypocritæ
19. Mostradme la moneda del tributo.» Ellos le presentaron un denario.
19. ostendite mihi nomisma census at illi obtulerunt ei denarium
20. Y les dice: «¿De quién es esta imagen y la inscripción?»
20. et ait illis Jesus cujus est imago hæc et suprascriptio
21. Dícenle: «Del César.» Entonces les dice: «Pues lo del César devolvédselo al César, y lo de Dios a Dios.»
21. dicunt ei Cæsaris tunc ait illis reddite ergo quæ sunt Cæsaris Cæsari et quæ sunt Dei Deo
22. Al oír esto, quedaron maravillados, y dejándole, se fueron.
22. et audientes mirati sunt et relicto eo abierunt
23. Aquel día se le acercaron unos saduceos, esos que niegan que haya resurrección, y le preguntaron:
23. in illo die accesserunt ad eum Sadducæi qui dicunt non esse resurrectionem et interrogaverunt eum
24. «Maestro, Moisés dijo: Si alguien muere sin tener hijos, su hermano se casará con la mujer de aquél para dar descendencia a su hermano.
24. dicentes magister Moses dixit si quis mortuus fuerit non habens filium ut ducat frater ejus uxorem illius et suscitet semen fratri suo
25. Ahora bien, había entre nosotros siete hermanos. El primero se casó y murió; y, no teniendo descendencia, dejó su mujer a su hermano.
25. erant autem apud nos septem fratres et primus uxore ducta defunctus est et non habens semen reliquit uxorem suam fratri suo
26. Sucedió lo mismo con el segundo, y con el tercero, hasta los siete.
26. similiter secundus et tertius usque ad septimum
27. Después de todos murió la mujer.
27. novissime autem omnium et mulier defuncta est
28. En la resurrección, pues, ¿de cuál de los siete será mujer? Porque todos la tuvieron.»
28. in resurrectione ergo cujus erit de septem uxor omnes enim habuerunt eam
29. Jesús les respondió: «Estáis en un error, por no entender las Escrituras ni el poder de Dios.
29. respondens autem Jesus ait illis erratis nescientes scripturas neque virtutem Dei
30. Pues en la resurrección, ni ellos tomarán mujer ni ellas marido, sino que serán como ángeles en el cielo.
30. in resurrectione enim neque nubent neque nubentur sed sunt sicut angeli Dei in cælo
31. Y en cuanto a la resurrección de los muertos, ¿no habéis leído aquellas palabras de Dios cuando os dice:
31. de resurrectione autem mortuorum non legistis quod dictum est a Deo dicente vobis
32. Yo soy el Dios de Abraham, el Dios de Isaac y el Dios de Jacob? No es un Dios de muertos, sino de vivos.»
32. ego sum Deus Abraham et Deus Isaac et Deus Jacob non est Deus mortuorum sed viventium
33. Al oír esto, la gente se maravillaba de su doctrina.
33. et audientes turbæ mirabantur in doctrina ejus
34. Mas los fariseos, al enterarse de que había tapado la boca a los saduceos, se reunieron en grupo,
34. Pharisæi autem audientes quod silentium inposuisset Sadducæis convenerunt in unum
35. y uno de ellos le preguntó con ánimo de ponerle a prueba:
35. et interrogavit eum unus ex eis legis doctor temptans eum
36. «Maestro, ¿cuál es el mandamiento mayor de la Ley?»
36. magister quod est mandatum magnum in lege
37. El le dijo: «Amarás al Señor, tu Dios, con todo tu corazón, con toda tu alma y con toda tu mente.
37. ait illi Jesus diliges Dominum Deum tuum ex toto corde tuo et in tota anima tua et in tota mente tua
38. Este es el mayor y el primer mandamiento.
38. hoc est maximum et primum mandatum
39. El segundo es semejante a éste: Amarás a tu prójimo como a ti mismo.
39. secundum autem simile est huic diliges proximum tuum sicut te ipsum
40. De estos dos mandamientos penden toda la Ley y los Profetas.»
40. in his duobus mandatis universa lex pendet et prophetæ
41. Estando reunidos los fariseos, les propuso Jesús esta cuestión:
41. congregatis autem Pharisæis interrogavit eos Jesus
42. «¿Qué pensáis acerca del Cristo? ¿De quién es hijo?» Dícenle: «De David.»
42. dicens quid vobis videtur de Christo cujus filius est dicunt ei David
43. Díceles: «Pues ¿cómo David, movido por el Espíritu, le llama Señor, cuando dice:
43. ait illis quomodo ergo David in spiritu vocat eum Dominum dicens
44. Dijo el Señor a mi Señor: Siéntate a mi diestra hasta que ponga a tus enemigos debajo de tus pies?
44. dixit Dominus Domino meo sede a dextris meis donec ponam inimicos tuos scabillum pedum tuorum
45. Si, pues, David le llama Señor, ¿cómo puede ser hijo suyo?»
45. si ergo David vocat eum Dominum quomodo filius ejus est
46. Nadie era capaz de contestarle nada; y desde ese día ninguno se atrevió ya a hacerle más preguntas.
46. et nemo poterat respondere ei verbum neque ausus fuit quisquam ex illa die eum amplius interrogare