1. Lepszy jest suchy kęs chleba w spokoju niż dom pełen biesiad kłótliwych.

1. melior est buccella sicca cum gaudio quam domus plena victimis cum jurgio

2. Sługa rozumny weźmie górę nad bezecnym synem i z braćmi posiądzie dziedzictwo.

2. servus sapiens dominabitur filiis stultis et inter fratres hereditatem dividet

3. Dla srebra - tygiel, dla złota - piec, a dla serc probierzem jest Pan.

3. sicut igne probatur argentum et aurum camino ita corda probat Dominus

4. Nikczemnik zważa na wargi nieprawe, oszust słucha języka przewrotnych.

4. malus obœdit linguæ iniquæ et fallax obtemperat labiis mendacibus

5. Kto drwi z ubogiego, znieważa jego Stwórcę, kto cieszy się z klęski, nie ujdzie karania.

5. qui despicit pauperem exprobrat factori ejus et qui in ruina lætatur alterius non erit inpunitus

6. Koroną starców - synowie synów, a chlubą synów - ojcowie.

6. corona senum filii filiorum et gloria filiorum patres sui

7. Nie przystoi głupcowi mowa wytworna, tym mniej możnemu - warga kłamliwa.

7. non decent stultum verba conposita nec principem labium mentiens

8. Dla dającego - dar kamieniem szczęścia: gdziekolwiek się zwróci, ma powodzenie.

8. gemma gratissima expectatio præstolantis quocumque se verterit prudenter intellegit

9. Kto szuka miłości, cudzy błąd tai; kto sprawę rozgłasza, poróżnia przyjaciół.

9. qui celat delictum quærit amicitias qui altero sermone repetit separat fœderatos

10. Nagana głębiej działa na mądrego niżeli na głupiego sto batów.

10. plus proficit correptio apud prudentem quam centum plagæ apud stultum

11. Zły szuka jedynie buntu, lecz zwiastun nieszczęścia będzie mu posłany.

11. semper jurgia quærit malus angelus autem crudelis mittetur contra eum

12. Raczej spotkać niedźwiedzicę, co straciła małe, niżeli głupiego z jego głupotą.

12. expedit magis ursæ occurrere raptis fetibus quam fatuo confidenti sibi in stultitia sua

13. Kto złem za dobre odpłaca, temu zło nie ustąpi z domu.

13. qui reddit mala pro bonis non recedet malum de domo ejus

14. Kłótnię zaczynać to dać upust wodzie, nim spór wybuchnie - uciekaj!

14. qui dimittit aquam caput est jurgiorum et antequam patiatur contumeliam judicium deserit

15. Kto uwalnia łotra i kto skazuje niewinnych: Pan do obu czuje odrazę.

15. et qui justificat impium et qui condemnat justum abominabilis est uterque apud Dominum

16. Po cóż pieniądze w ręku głupiego? Brak mu rozumu, by nabyć mądrości.

16. quid prodest habere divitias stultum cum sapientiam emere non possit

17. Przyjaciel kocha w każdym czasie, a bratem się staje w nieszczęściu.

17. omni tempore diligit qui amicus est et frater in angustiis conprobatur

18. Niemądry jest ten, kto daje porękę i kto przysięgą ręczy za bliźniego.

18. homo stultus plaudet manibus cum spoponderit pro amico suo

19. Kto lubi kłótnie, grzech lubi, kto podwyższa bramę, szuka zagłady.

19. qui meditatur discordiam diligit rixas et qui exaltat ostium quærit ruinam

20. Szczęścia nie zazna serce przewrotne, w zło wpada - kto przewrotny w języku.

20. qui perversi cordis est non inveniet bonum et qui vertit linguam incidet in malum

21. Kto zrodził głupca, wiele ma zmartwień, nie cieszy się ojciec nicponia.

21. natus est stultus in ignominiam suam sed nec pater in fatuo lætabitur

22. Radość serca wychodzi na zdrowie, duch przygnębiony wysusza kości.

22. animus gaudens ætatem floridam facit spiritus tristis exsiccat ossa

23. Niegodziwiec dar bierze z zanadrza, by ścieżki prawa naginać.

23. munera de sinu impius accipit ut pervertat semitas judicii

24. Przed rozumnego obliczem jest mądrość, lecz oczy głupiego na krańcach ziemi.

24. in facie prudentis lucet sapientia oculi stultorum in finibus terræ

25. Zmartwieniem ojca syn niemądry, goryczą - swej rodzicielki.

25. ira patris filius stultus et dolor matris quæ genuit eum

26. Dla sprawiedliwego i kara grzywny niedobra, zbić rózgą zacnego to przeciw prawości.

26. non est bonum damnum inferre justo nec percutere principem qui recta judicat

27. Rozsądek posiadł, kto w słowach oszczędny, kto spokojnego ducha - roztropny.

27. qui moderatur sermones suos doctus et prudens est et pretiosi spiritus vir eruditus

28. I głupi, gdy milczy, wydaje się mądrym, kto wargi zamyka - bezpieczny.

28. stultus quoque si tacuerit sapiens putabitur et si conpresserit labia sua intellegens





“Reflita no que escreve, pois o Senhor vai lhe pedir contas disso.” São Padre Pio de Pietrelcina