Księga Przysłów, 1

1. Przysłowia Salomona, syna Dawida, króla izraelskiego, podane po to,

1. parabolæ Salomonis filii David regis Israël

2. by mądrość osiągnąć i karność, pojąć słowa rozumne,

2. ad sciendam sapientiam et disciplinam

3. zdobyć staranne wychowanie: prawość, rzetelność, uczciwość;

3. ad intellegenda verba prudentiæ et suscipiendam eruditionem doctrinæ justitiam et judicium et æquitatem

4. prostaczkom udzielić rozwagi, a młodym - rozsądku i wiedzy.

4. ut detur parvulis astutia adulescenti scientia et intellectus

5. Mądry, słuchając, pomnaża swą wiedzę, rozumny nabywa biegłości:

5. audiens sapiens sapientior erit et intellegens gubernacula possidebit

6. jak pojąć przysłowie i zdanie, słowa i zagadki mędrców.

6. animadvertet parabolam et interpretationem verba sapientium et enigmata eorum

7. Podstawą wiedzy jest bojaźń Pańska, lecz głupcy odrzucają mądrość i karność.

7. timor Domini principium scientiæ sapientiam atque doctrinam stulti despiciunt

8. Synu mój, słuchaj napomnień ojca i nie odrzucaj nauk swej matki,

8. audi fili mi disciplinam patris tui et ne dimittas legem matris tuæ

9. gdyż one ci są wieńcem powabnym dla głowy i naszyjnikiem cennym dla szyi.

9. ut addatur gratia capiti tuo et torques collo tuo

10. Kiedy cię, synu, wabią grzesznicy, nie waż się iść,

10. fili mi si te lactaverint peccatores ne adquiescas

11. choćby rzekli: Pójdź z nami! Zasadźmy się na cichych! Bez powodu czyhajmy na czystych!

11. si dixerint veni nobiscum insidiemur sanguini abscondamus tendiculas contra insontem frustra

12. Jak Szeol wchłoniemy ich żywych i zdrowych tak jak schodzących do grobu.

12. degluttiamus eum sicut infernus viventem et integrum quasi descendentem in lacum

13. Znajdziemy wszelkie kosztowności i napełnimy domy swe łupem.

13. omnem pretiosam substantiam repperiemus implebimus domos nostras spoliis

14. Przyłącz swój los do naszej wspólnoty, jedna sakwa niech łączy nas wszystkich!

14. sortem mitte nobiscum marsuppium unum sit omnium nostrum

15. Synu mój, nie chodź ich drogą, przed ścieżką ich strzeż swojej stopy,

15. fili mi ne ambules cum eis prohibe pedem tuum a semitis eorum

16. gdyż nogi ich pędzą do zbrodni, śpieszno im: krew chcą wytoczyć.

16. pedes enim illorum ad malum currunt et festinant ut effundant sanguinem

17. Lecz próżno ich sieć zarzucona, na oczach wszelkiego ptactwa.

17. frustra autem jacitur rete ante oculos pinnatorum

18. Na własną krew raczej czyhają, czatują na swoje życie,

18. ipsique contra sanguinem suum insidiantur et moliuntur fraudes contra animas suas

19. bo taki jest los chciwych zysku: zabiera on własne ich życie.

19. sic semitæ omnis avari animas possidentium rapiunt

20. Mądrość woła na ulicach, na placach głos swój podnosi;

20. sapientia foris prædicat in plateis dat vocem suam

21. nawołuje na drogach zgiełkliwych, w bramach miejskich przemawia:

21. in capite turbarum clamitat in foribus portarum urbis profert verba sua dicens

22. Dokądże głupcy mają kochać głupotę, szydercy miłować szyderstwo, a nierozumni pogardzać nauką?

22. usquequo parvuli diligitis infantiam et stulti ea quæ sibi sunt noxia cupiunt et inprudentes odibunt scientiam

23. Powróćcie do moich upomnień, udzielę wam ducha mojego, nauczę was moich zaleceń.

23. convertimini ad correptionem meam en proferam vobis spiritum meum et ostendam verba mea

24. Ponieważ prosiłam, lecz wyście nie dbali, rękę podałam, a nikt nie zważał,

24. quia vocavi et rennuistis extendi manum meam et non fuit qui aspiceret

25. gardziliście każdą mą radą, nie chcieliście moich upomnień:

25. despexistis omne consilium meum et increpationes meas neglexistis

26. więc i ja waszą klęskę wyszydzę, zadrwię sobie z waszej bojaźni,

26. ego quoque in interitu vestro ridebo et subsannabo cum vobis quod timebatis advenerit

27. gdy bojaźń nadciągnie jak burza, a wasza zagłada jak wicher, gdy spotka was ucisk i boleść.

27. cum inruerit repentina calamitas et interitus quasi tempestas ingruerit quando venerit super vos tribulatio et angustia

28. Wtedy będą mnie prosić - lecz ja nie odpowiem, i szukać - lecz mnie nie znajdą,

28. tunc invocabunt me et non exaudiam mane consurgent et non invenient me

29. gdyż wiedzy nienawidzili, gardzili bojaźnią Pańską,

29. eo quod exosam habuerint disciplinam et timorem Domini non susceperint

30. nie poszli za mymi radami, zlekceważyli moje napomnienie;

30. nec adquieverint consilio meo et detraxerint universæ correptioni meæ

31. spożyją owoce swej drogi, nasycą się swymi radami;

31. comedent igitur fructus viæ suæ suisque consiliis saturabuntur

32. odstępstwo prostaków uśmierci ich, bezmyślność niemądrych ich zgubi.

32. aversio parvulorum interficiet eos et prosperitas stultorum perdet illos

33. Kto słucha mnie - osiągnie spokój, wytchnienie - bez obawy nieszczęścia.

33. qui autem me audierit absque terrore requiescet et abundantia perfruetur malorum timore sublato