Liber Proverbiorum, 30

1. verba Congregantis filii Vomentis visio quam locutus est vir cum quo est Deus et qui Deo secum morante confortatus ait

1. Verba Agur filii Iaces ex Massa. Oraculum hominis ad Itiel, ad Itiel et Ucal.

2. stultissimus sum virorum et sapientia hominum non est mecum

2. Quoniam stultissimus sum virorum, et sapientia hominum non est mecum;

3. non didici sapientiam et non novi sanctorum scientiam

3. et non didici sapientiam et scientiam sanctorum non novi.

4. quis ascendit in cælum atque descendit quis continuit spiritum manibus suis quis conligavit aquas quasi in vestimento quis suscitavit omnes terminos terræ quod nomen ejus et quod nomen filii ejus si nosti

4. Quis ascendit in caelum atque descendit? Quis continuit spiritum in manibus suis? Quis colligavit aquas quasi in vestimento? Quis statuit omnes terminos terrae? Quod nomen est eius, et quod nomen filii eius, si nosti?

5. omnis sermo Dei ignitus clypeus est sperantibus in se

5. Omnis sermo Dei probatus clipeus est sperantibus in eum.

6. ne addas quicquam verbis illius et arguaris inveniarisque mendax

6. Ne addas quidquam verbis illius: et arguaris inveniarisque mendax.

7. duo rogavi te ne deneges mihi antequam moriar

7. Duo rogavi te, ne deneges mihi, antequam moriar:

8. vanitatem et verba mendacia longe fac a me mendicitatem et divitias ne dederis mihi tribue tantum victui meo necessaria

8. vanitatem et verba mendacia longe fac a me, mendicitatem et divitias ne dederis mihi, tribue tantum victum demensum mihi,

9. ne forte saturatus inliciar ad negandum et dicam quis est Dominus et egestate conpulsus furer et pejerem nomen Dei mei

9. ne forte satiatus illiciar ad negandum et dicam: “Quis est Dominus?” aut egestate compulsus furer et periurem nomen Dei mei.

10. ne accuses servum ad dominum suum ne forte maledicat tibi et corruas

10. Ne calumnieris servum ad dominum suum, ne forte maledicat tibi, et puniaris.

11. generatio quæ patri suo maledicit et quæ non benedicit matri suæ

11. Generatio, quae patri suo maledicit et quae matri suae non benedicit.

12. generatio quæ sibi munda videtur et tamen non est lota a sordibus suis

12. Generatio, quae sibi munda videtur et non est lota a sordibus suis.

13. generatio cujus excelsi sunt oculi et palpebræ ejus in alta subrectæ

13. Generatio, cuius oculi quam excelsi sunt, et palpebrae eius in alta surrectae!

14. generatio quæ pro dentibus gladios habet et commandit molaribus suis ut comedat inopes de terra et pauperes ex hominibus

14. Generatio, quae pro dentibus gladios habet, et cultri molares eius, ut comedat inopes de terra et pauperes ex hominibus.

15. sanguisugæ duæ sunt filiæ dicentes adfer adfer tria sunt insaturabilia et quartum quod numquam dicit sufficit

15. Sanguisugae duae sunt filiae: “Affer, affer!”. Tria sunt insaturabilia, et quattuor, quae numquam dicunt: “Sufficit!”:

16. infernus et os vulvæ et terra quæ non satiatur aqua ignis vero numquam dicit sufficit

16. infernus et venter sterilis, terra, quae non satiatur aqua, ignis, qui numquam dicit: “Sufficit!”.

17. oculum qui subsannat patrem et qui despicit partum matris suæ effodiant corvi de torrentibus et comedant illum filii aquilæ

17. Oculum, qui subsannat patrem et qui despicit obsequium matris suae, effodiant eum corvi de torrente, et comedant eum filii aquilae.

18. tria sunt difficilia mihi et quartum penitus ignoro

18. Tria sunt nimis difficilia mihi, et quattuor penitus ignoro:

19. viam aquilæ in cælo viam colubri super petram viam navis in medio mari et viam viri in adulescentula

19. viam aquilae in caelo, viam colubri super petram, viam navis in medio mari et viam viri in adulescentula.

20. talis est via mulieris adulteræ quæ comedit et tergens os suum dicit non sum operata malum

20. Talis est et via mulieris adulterae, quae comedit et tergens os suum dicit: “Non sum operata malum”.

21. per tria movetur terra et quartum non potest sustinere

21. Per tria movetur terra, et quattuor non potest sustinere:

22. per servum cum regnaverit per stultum cum saturatus fuerit cibo

22. per servum, cum regnaverit, per stultum, cum saturatus fuerit cibo,

23. per odiosam mulierem cum in matrimonio fuerit adsumpta et per ancillam cum heres fuerit dominæ suæ

23. per odiosam mulierem, cum in matrimonio fuerit assumpta, et per ancillam, cum fuerit heres dominae suae.

24. quattuor sunt minima terræ et ipsa sunt sapientiora sapientibus

24. Quattuor sunt minima terrae, et ipsa sunt sapientiora sapientibus:

25. formicæ populus infirmus quæ præparant in messe cibum sibi

25. formicae populus infirmus, quae praeparant in messe cibum sibi;

26. lepusculus plebs invalida quæ conlocat in petra cubile suum

26. hyraces plebs invalida, qui collocant in petra cubile suum;

27. regem lucusta non habet et egreditur universa per turmas

27. regem locusta non habet et egreditur universa per turmas suas;

28. stilio manibus nititur et moratur in ædibus regis

28. stellio manibus nititur et moratur in aedibus regis.

29. tria sunt quæ bene gradiuntur et quartum quod incedit feliciter

29. Tria sunt, quae bene gradiuntur, et quattuor, quae incedunt feliciter:

30. leo fortissimus bestiarum ad nullius pavebit occursum

30. leo fortissimus bestiarum ad nullius pavebit occursum,

31. gallus succinctus lumbos et aries nec est rex qui resistat ei

31. gallus succinctus lumbos et aries et rex, qui secum habet exercitum.

32. et qui stultus apparuit postquam elatus est in sublime si enim intellexisset ori inposuisset manum

32. Si stultum te praebuisti, postquam elevatus es in sublime, et si considerasti, ori impone manum.

33. qui autem fortiter premit ubera ad eliciendum lac exprimit butyrum et qui vehementer emungitur elicit sanguinem et qui provocat iras producit discordias

33. Qui enim fortiter premit lac, exprimit butyrum, et, qui vehementer emungit nares, elicit sanguinem, et, qui provocat iras, producit discordias.