1 Antioch, syn króla Demetriusza, wysłał z wysp morskich do arcykapłana i etnarchy Szymona i do ludu żydowskiego
2 list następującej treści: Król Antioch arcykapłanowi i etnarsze, a także narodowi żydowskiemu - pozdrowienie.
3 Ponieważ niektórzy złoczyńcy stali się panami królestwa naszych ojców, postanowiłem objąć królestwo w swoje posiadanie i przywrócić je do poprzedniego stanu. Zebrałem więc wiele wojska i przygotowałem okręty wojenne.
4 Postanowiłem wylądować w swym kraju i ukarać tych, którzy zniszczyli mój kraj i wiele miast mego królestwa zrównali z ziemią.
5 Teraz więc potwierdzam ci zwolnienie od wszystkich podatków, od których zwolnili cię ci królowie, którzy byli przede mną, a tak samo od wszystkich innych danin, od których cię zwolnili.
6 Pozwalam ci też bić własną monetę legalną dla twojego kraju.
7 Jerozolima i świątynia niech będą wolne, a niech przy tobie pozostanie wszelka broń, którą przygotowałeś, i te twierdze, które pobudowałeś i którymi władasz.
8 Darowuję ci wszystko, co jesteś winien królewskiemu skarbcowi i co na przyszłość królowi się będzie należało od dziś aż po wszystkie czasy.
9 Gdy zaś przywrócimy nasze panowanie, wtedy ciebie, naród twój i świątynię uczcimy wielkim odznaczeniem, tak że wasza chwała będzie jawna na całym świecie.
10 W roku sto siedemdziesiątym czwartym wyruszył Antioch do kraju swych przodków, a wszyscy żołnierze przeszli do niego, tak że garść tylko pozostała przy Tryfonie.
11 Antioch ścigał go, a on uciekał i przybył do Dory, która leży nad morzem.
12 Wiedział bowiem, że spadło na niego nieszczęście, bo wojska go opuściły.
13 Antioch rozłożył się obozem pod Dorą. Było z nim sto dwadzieścia tysięcy wojowników i osiem tysięcy konnicy.
14 Otoczył miasto ze wszystkich stron, a okręty nacierały z morza. W ten sposób ścisnął miasto od strony lądu i od strony morza i nikomu nie pozwolił ani wyjść z niego, ani wejść.
15 Numeniusz razem z towarzyszami powrócił z Rzymu przywożąc listy do królów i do krajów. Było w nich napisane, co następuje:
16 Konsul rzymski Lucjusz królowi Ptolemeuszowi - pozdrowienie.
17 Przybyli do nas posłowie żydowscy, przyjaciele nasi i sprzymierzeńcy, wysłani przez arcykapłana Szymona i lud żydowski w tym celu, aby odnowić dawno już zawartą przyjaźń i przymierze,
18 a przynieśli ze sobą złotą tarczę wagi tysiąca min.
19 Postanowiliśmy więc napisać do królów i do krajów, aby nie wyrządzali im nic złego, żeby nie walczyli przeciwko nim, przeciwko ich miastom ani przeciwko ich krajowi i żeby nie wspomagali tych, którzy będą z nimi prowadzili wojnę.
20 Wydało nam się słuszne przyjąć od niech tę tarczę.
21 Jeżeli więc jacy przestępcy uciekną z ich kraju do was, wydajcie ich arcykapłanowi Szymonowi, żeby ich ukarał według swojego Prawa.
22 Napisał tak samo do króla Demetriusza i do Attalosa, do Ariataresa, do Arsakesa
23 i do wszystkich krajów: do Sampsamy, do Spartan, do Delos, do Mindos, do Sykionu, do Karii, do Samos, do Pamfilii, do Licji, do Halikarnasu, do Rodos, do Faselis, do Kos, do Side, do Arados, do Gortyny, do Knidos, do Cypru i do Cyreny.
24 Odpis zaś tych listów posłał arcykapłanowi Szymonowi.
25 Król Antioch leżał obozem koło Dory, na przedmieściu; sprowadzał do niego coraz to nowe oddziały, budował machiny oblężnicze i tak zamknął Tryfona, że ten nie mógł ani wyjść, ani wejść.
26 Szymon zaś posłał mu do pomocy dwa tysiące wyborowych żołnierzy, srebra, złota i wiele broni.
27 On jednak nie chciał tego przyjąć, a nawet unieważnił to, co poprzednio postanowił na jego korzyść; stał się jego nieprzyjacielem.
28 Posłał też do niego Atenobiusza, jednego ze swych przyjaciół, ażeby się z nim rozmówić. Mówił on: Wy zajmujecie Jafę, Gezer i zamek jerozolimski, które są miastami należącymi do mego królestwa.
29 Ziemie ich spustoszyliście, dla kraju staliście się wielkim nieszczęściem i zawładnęliście jeszcze wielu miejscowościami w moim królestwie.
30 Teraz więc oddajcie miasta, które zabraliście, i podatki z tych miejscowości, które opanowaliście poza granicami Judei,
31 albo też wypłacicie za nie pięćset talentów srebra, a za zniszczenie, jakiegoście się dopuścili, i za podatki od miast - drugie pięćset talentów. W przeciwnym wypadku przybędziemy i pobijemy was.
32 Przyjaciel królewski, Atenobiusz, przybył do Jerozolimy. Gdy zobaczył bogactwo Szymona, stół, na którym stały złote i srebrne naczynia, oraz liczną służbę, nie mógł wyjść z podziwu. Kiedy wypowiedział, jakie są królewskie żądania,
33 wtedy mu Szymon odpowiedział: Ani nie przywłaszczyliśmy sobie kraju cudzego, ani nie wzięliśmy własności obcej, ale dziedzictwo naszych ojców, nad którymi nasi wrogowie niesprawiedliwie przez pewien czas panowali.
34 Mając więc sposobność objęliśmy w posiadanie dziedzictwo naszych ojców.
35 Co zaś do Jafy i Gezer, których żądasz, to one ludowi naszemu i krajowi wyrządzały wiele krzywdy. Wypłacimy za nie sto talentów.
36 Tamten nie rzekł mu ani słowa, tylko z gniewem powrócił do króla, odniósł mu tę odpowiedź i opowiedział o bogactwie Szymona i o wszystkim, co widział. Król więc zapłonął wielkim gniewem.
37 Tryfon zaś dostał się na okręt i odpłynął do Ortozji.
38 Wtedy król mianował Kendebajosa zastępcą wodza nadbrzeżnej krainy i oddał mu pod rozkazy piechotę i konnicę.
39 Rozkazał mu rozbić swój obóz na granicy Judei. Rozkazał mu także odbudować Kedron, wzmocnić jego bramy i walczyć przeciwko ludności. Król zaś ścigał Tryfona.
40 Kendebajos przybył do Jamnii i zaczął trapić lud: wpadał na obszar Judei, brał ludność do niewoli i mordował.
41 Odbudował też Kedron i umieścił tam jeźdźców oraz [inne] wojska, ażeby wypadali i przebiegali drogi Judei zgodnie z danym mu królewskim rozkazem.
Versículos relacionados com 1 Machabejska, 15:
1 Maccabees 15 opowiada o przymierzu między Eupatorem Antiochus a generałem Lysiasu, który sprzeciwia się Judaszowi Macabeu i jego armii. Judasz szuka poparcia ze strony rzymskiego Senatu i wysyła list do potężnego rzymskiego gubernatora, Lucjusza, prosząc o pomoc wobec swoich wrogów. Następnie znajduje się pięć wersetów związanych z tematami rozdziału:
Akty Apostołów 23:24: „Przygotuj konie, aby nakładać na nich Paulosa, przyprowadzić go do Felixa, gubernatora”. Podobnie jak Judas Macabeu, apostoł Paweł zaangażowany również w kwestie polityczne i szukał pomocy rzymskiego gubernatora w trudnych sytuacjach.
Kaznodziei 3:26: „Wstyd jest dla mojego syna dolegliwości skali; więcej ubóstwa jest lepsze z uczciwością niż bogactwem z niegodziwością”. Uczciwość jest cnotą cenioną zarówno w książce kościelnej, jak i w historii Judasza Macabeu, który odmawia poddania się potężnym i utrzymuje walkę o prawa swojego ludu.
2 Koryntian 8:21: „Bo martwimy się o to, co jest uczciwe, nie tylko przed Panem, ale także przed ludźmi”. Obawa o uczciwość jest kolejną wartością, która pojawia się w historii Judasza Macabeu, która walczy z korupcją i uciskiem w imię sprawiedliwości.
Rzymian 13:1: „Każdy człowiek podlega władzom wyższym; bo nie ma władzy, która nie pochodzi od Boga; i istniejące władze zostały uporządkowane przez Boga”. Relacje między religijnymi i politycznymi są również tematem obecnym w historii Judasza Macabeu, który szuka strategicznych sojuszy w celu ochrony swojego ludu.
1 Tymoteusza 2:2: „Dla królów i wszystkich, którzy mają władzę, abyśmy mogli mieć ciche i ciche życie z litością i uczciwością”. Modlitwa za przywódców i władz jest również praktyką zachęcaną w Piśmie Świętym jako sposobem na poszukiwanie pokoju i dobrobytu społeczeństwa.
Rozdziały: