Księga Koheleta, 7

1. Lepsze jest dobre imię niż wonne olejki, a dzień śmierci niż dzień urodzenia.

1. quid necesse est homini majora se quærere cum ignoret quid conducat sibi in vita sua numero dierum peregrinationis suæ et tempore quo velut umbra præterit aut quis ei poterit indicare quid post eum futurum sub sole sit

2. Lepiej jest iść do domu żałoby, niż iść do domu wesela, bo w tamtym jest koniec każdego człowieka, i człowiek żyjący bierze to sobie do serca.

2. melius est nomen bonum quam unguenta pretiosa et dies mortis die nativitatis

3. Lepszy jest smutek niż śmiech, bo przy smutnym obliczu serce jest dobre.

3. melius est ire ad domum luctus quam ad domum convivii in illa enim finis cunctorum admonetur hominum et vivens cogitat quid futurum sit

4. Serce mędrców jest w domu żałoby, a serce głupców w domu wesela.

4. melior est ira risu quia per tristitiam vultus corrigitur animus delinquentis

5. Lepiej jest słuchać karcenia przez mędrca, niż słuchać pochwały ze strony głupców.

5. cor sapientium ubi tristitia est et cor stultorum ubi lætitia

6. Bo czym trzaskanie cierni płonących pod kotłem, tym jest śmiech głupiego. I to jest także marnością.

6. melius est a sapiente corripi quam stultorum adulatione decipi

7. Bo rzecz przywłaszczona może ogłupić mędrca, a przekupstwo czyni serce przewrotnym.

7. quia sicut sonitus spinarum ardentium sub olla sic risus stulti sed et hoc vanitas

8. Lepszy jest koniec mowy niż jej początek, lepszy jest umysł cierpliwy niż pyszny.

8. calumnia conturbat sapientem et perdet robur cordis illius

9. Nie bądź pochopny w duchu do gniewu, bo gniew przebywa w piersi głupców.

9. melior est finis orationis quam principium melior est patiens arrogante

10. Nie mów: Jak się to dzieje, że dawne dni były lepsze niż obecne? - Bo nieroztropnie o to się pytasz.

10. ne velox sis ad irascendum quia ira in sinu stulti requiescit

11. Lepsza jest mądrość niż dziedzictwo, i z większym pożytkiem dla tych, którzy widzą słońce.

11. ne dicas quid putas causæ est quod priora tempora meliora fuere quam nunc sunt stulta est enim hujuscemodi interrogatio

12. Bo w cieniu mądrości, jak w cieniu pieniądza; a większa jest jeszcze korzyść z poznania mądrości: darzy życiem tego, który ją posiada.

12. utilior est sapientia cum divitiis et magis prodest videntibus solem

13. Przypatrz się dziełu Bożemu! Bo któż naprostować może to, co On skrzywił?

13. sicut enim protegit sapientia sic protegit pecunia hoc autem plus habet eruditio et sapientia quod vitam tribuunt possessori suo

14. Gdy ci się dobrze wiedzie, ciesz się z tego, a wiedzie ci się źle, wtedy to rozważ: zarówno jedno jak i drugie sprawia Bóg, ponieważ człowiek nie może dociec niczego zgoła, co będzie potem.

14. considera opera Dei quod nemo possit corrigere quem ille despexerit

15. Wszystko widziałem za marnych dni moich: tu sprawiedliwy, który ginie przy swej sprawiedliwości, a tu złoczyńca, który przy złości swej długo żyje.

15. in die bona fruere bonis et malam diem præcave sicut enim hanc sic et illam fecit Deus ut non inveniat homo contra eum justas querimonias

16. Nie bądź przesadnie sprawiedliwy i nie uważaj się za zbyt mądrego! Dlaczego miałbyś sobie sam zgotować zgubę?

16. hæc quoque vidi in diebus vanitatis meæ justus perit in justitia sua et impius multo vivit tempore in malitia sua

17. Nie bądź zły do przesady i nie bądź głupcem. Dlaczego miałbyś przed czasem swym umrzeć?

17. noli esse justus multum neque plus sapias quam necesse est ne obstupescas

18. Dobrze, jeżeli się trzymasz jednego, a od drugiego ręki swej też nie odejmiesz, bo kto się boi Boga, tego wszystkiego uniknie.

18. ne impie agas multum et noli esse stultus ne moriaris in tempore non tuo

19. Mądrość czyni mądrego silniejszym niźli dziesięciu mocarzy, którzy są w mieście.

19. bonum est te sustentare justum sed et ab illo ne subtrahas manum tuam quia qui Deum timet nihil neglegit

20. Bo nie ma na ziemi człowieka sprawiedliwego, który by zawsze postępował dobrze, a nigdy nie zgrzeszył.

20. sapientia confortabit sapientem super decem principes civitatis

21. Nie zwracaj też uwagi na wszystkie rozmowy, jakie się prowadzi, ażebyś czasem nie usłyszał, jak ci złorzeczy twój sługa.

21. non est enim homo justus in terra qui faciat bonum et non peccet

22. Bo często przecież, jak sam wiesz, ty także innym złorzeczyłeś.

22. sed et cunctis sermonibus qui dicuntur ne accommodes cor tuum ne forte audias servum tuum maledicentem tibi

23. To wszystko badałem i miałem na uwadze mądrość. Mówiłem: Chciałbym być mądrym! - lecz mądrość jest dla mnie niedostępna.

23. scit enim tua conscientia quia et tu crebro maledixisti aliis

24. Niedostępne jest to, co istnieje, i niezgłębione - któż może to zbadać?

24. cuncta temptavi in sapientia dixi sapiens efficiar et ipsa longius recessit a me

25. Zwróciłem swój umysł ku temu, by poznać, badać i szukać mądrości i słusznej oceny, by poznać, że zło jest głupotą, a wielka głupota - szaleństwem.

25. multo magis quam erat et alta profunditas quis inveniet eam

26. I przekonałem się, że bardziej gorzką niż śmierć jest kobieta, bo ona jest siecią, serce jej sidłem, a ręce jej więzami. Kto Bogu jest miły, ten się od niej ustrzeże, lecz grzesznika ona usidli.

26. lustravi universa animo meo ut scirem et considerarem et quærerem sapientiam et rationem et ut cognoscerem impietatem stulti et errorem inprudentium

27. Oto, do czego doszedłem - powiada Kohelet - jedno z drugim porównując, by znaleźć słuszną ocenę,

27. et inveni amariorem morte mulierem quæ laqueus venatorum est et sagena cor ejus vincula sunt manus illius qui placet Deo effugiet eam qui autem peccator est capietur ab illa

28. której nadal szukam, a nie znajduję. Znalazłem jednego prawego mężczyznę pośród tysiąca, ale kobiety prawej w tej liczbie nie znalazłem.

28. ecce hoc inveni dicit Ecclesiastes unum et alterum ut invenirem rationem

29. Tylko, oto co stwierdziłem: Bóg uczynił ludzi prawymi, lecz oni szukają rozlicznych wybiegów.

29. quam adhuc quærit anima mea et non inveni virum de mille unum repperi mulierem ex omnibus non inveni

30.

30. solummodo hoc inveni quod fecerit Deus hominem rectum et ipse se infinitis miscuerit quæstionibus quis talis ut sapiens est et quis cognovit solutionem verbi