1. Nieżywa mucha zepsuje naczynie wonnego olejku. Bardziej niż mądrość, niż sława zaważy trochę głupoty.

1. muscæ morientes perdunt suavitatem unguenti pretiosior est sapientia et gloria parva ad tempus stultitia

2. Serce mędrca zwraca się ku prawej stronie, a serce głupca ku lewej.

2. cor sapientis in dextera ejus et cor stulti in sinistra illius

3. Nawet gdy głupiec idzie drogą, brakuje mu rozwagi i mówi o każdym: To głupiec.

3. sed et in via stultus ambulans cum ipse insipiens sit omnes stultos æstimat

4. Jeśli gniew władcy się przeciw tobie podniesie, miejsca swego nie opuszczaj, bo zachowanie spokoju zapobiec może wielkim wykroczeniom.

4. si spiritus potestatem habentis ascenderit super te locum tuum ne dimiseris quia curatio cessare faciet peccata maxima

5. Jest zło - widziałem je pod słońcem, to błąd ze strony władcy:

5. est malum quod vidi sub sole quasi per errorem egrediens a facie principis

6. wynosi się głupotę na stanowiska wysokie, podczas gdy zdolni siedzą nisko.

6. positum stultum in dignitate sublimi et divites sedere deorsum

7. Widziałem sługi na koniach, a książąt kroczących, jak słudzy, pieszo.

7. vidi servos in equis et principes ambulantes quasi servos super terram

8. Kto kopie dół, ten może weń wpaść, a tego, kto mur rozwala, ukąsić może żmija.

8. qui fodit foveam incidet in eam et qui dissipat sepem mordebit eum coluber

9. Kto wyłamuje kamienie, może się o nie skaleczyć, kto rąbie drwa, naraża się na niebezpieczeństwo.

9. qui transfert lapides adfligetur in eis et qui scindit ligna vulnerabitur ab eis

10. Jeśli siekiera się stępi, a nie naostrzy się jej, trzeba zwiększyć wysiłek. Pożyteczna jest wtedy mądrość, by osiągnąć powodzenie.

10. si retunsum fuerit ferrum et hoc non ut prius sed hebetatum erit multo labore exacuatur et post industriam sequitur sapientia

11. Jeżeli żmija ukąsi, nim doszło do zaklęcia, traci swój zysk zaklinacz.

11. si mordeat serpens in silentio nihil eo minus habet qui occulte detrahit

12. Słowa z ust mędrca są przyjemnością, lecz usta głupca gubią jego samego.

12. verba oris sapientis gratia et labia insipientis præcipitabunt eum

13. Początek słów jego ust to głupstwo, a koniec jego mowy to wielkie szaleństwo.

13. initium verborum ejus stultitia et novissimum oris illius error pessimus

14. A głupiec mnoży słowa. Nie wie przecież człowiek, co będzie, bo kto mu oznajmi, co będzie potem?

14. stultus verba multiplicat ignorat homo quid ante se fuerit et quod post futurum est quis illi poterit indicare

15. Głupiec tak się męczy wysiłkiem, że nie potrafi nawet dotrzeć do miasta.

15. labor stultorum adfliget eos qui nesciunt in urbem pergere

16. Biada ci, kraju, którego królem jest prostak i gdzie książęta już z rana ucztują!

16. væ tibi terra cujus rex est puer et cujus principes mane comedunt

17. Szczęśliwyś, kraju, którego król ze szlachetnie urodzonych pochodzi, i gdzie książęta w czasie właściwym ucztują, na sposób męski, bez uprawiania pijaństwa.

17. beata terra cujus rex nobilis est et cujus principes vescuntur in tempore suo ad reficiendum et non ad luxuriam

18. Skutkiem wielkiego lenistwa chyli się strop, gdy ręce są opuszczone, przecieka dom.

18. in pigritiis humiliabitur contignatio et in infirmitate manuum perstillabit domus

19. Gdy dla zabawy gotują biesiadę i wino życie rozwesela, a pieniądz na wszystko pozwala:

19. in risu faciunt panem ac vinum ut epulentur viventes et pecuniæ obœdient omnia

20. w myślach nawet swoich nie złorzecz królowi ani w sypialni swojej nie przeklinaj możnego, bo ptactwo powietrzne zaniesie głos, a to, co skrzydlate, doniesie słowa.

20. in cogitatione tua regi ne detrahas et in secreto cubiculi tui ne maledixeris diviti quia avis cæli portabit vocem tuam et qui habet pinnas adnuntiabit sententiam





“Você teme um homem,um pobre instrumento nas mãos de Deus, mas não teme a justiça divina?” São Padre Pio de Pietrelcina